Door Diana Krabbendam (the Beach), opdrachtnemer bij De Gezonde Tiener in 2033.

Als ontwerper volg ik met extra interesse het ontwerpproces van IDOLS*. Net als het proces van ons IDOLS*-project Studio Osdorperban, bevindt IDOLS* zich nog in de fase van het ‘makerschap’. Wat gaan we doen of maken en hoe kunnen we dat verbeteren? Als dat allemaal staat, volgt de fase van ‘eigenaarschap’ om door te groeien naar ‘meesterschap’ waaruit leiderschap kan ontstaan.

IDOLS* staat voor een nieuwe aanpak. Daar horen nieuwe processen, rollen en waarden bij. Knowhow over die werkwijze wordt ontwikkeld vanuit de praktijk van de deelnemende projecten. Wat voegt IDOLS* precies toe? Hoe kan de nieuwe werkwijze die er uit voortkomt zich manifesteren en breder worden toegepast? Om het kader voor de creatieve industrie op te rekken en creatie in te bedden binnen innovatie is het nodig deze nieuwe benadering op de kaart te zetten. Want bij innovatie denken te veel bedrijven nog automatisch aan technologische innovatie. En dat moet nu echt anders.

Jongeren en gezonde leefstijl
Ons project Studio Osdorperban draait om jongeren en gezond opgroeien. Overgewicht en andere gezondheidsproblemen kan je alleen samen met jongeren aanpakken en voorkomen. Met een integrale, in de leefomgeving van de jongeren ingebedde aanpak. Zoals geldt voor alle complexe maatschappelijke vraagstukken, je moet echt met mensen om wie het gaat samenwerken. De tijd is voorbij dat een ontwerper zegt, okay, ik heb goed geluisterd, dit is het probleem. Daar heb ik wel een ideetje over. Dat ga ik testen en op basis van de reacties maak ik een definitief ontwerp. Zo’n aanpak levert echt geen vernieuwende benaderingen op. Omdat je begint vanuit een vaststaand kader.

Werkplaats The Beach
Dan moeten die jongeren wel willen meedoen. Met The Beach, een werkplaats in Amsterdam Nieuw-West werken ontwerpers en kunstenaars al lange tijd samen met bewoners aan thema’s die spelen in de wijk. En die uit de gemeenschap zelf komen. Het thema gezondheid, waar onze opdrachtgevers in het IDOLS*-project mee kwamen, leefde trouwens onder jongeren in de buurt totaal niet. Toch ontdekten ze al snel dat ze bij de vele eettentjes in de belangrijkste winkelstraat geen gezond eten konden krijgen. Dat opende de deur naar gesprekken over wat gezond eten eigenlijk is. Plus onderwerpen die voor hen met gezondheid hadden te maken: gezien worden, bewegingsruimte en veiligheid. Ze begrijpen heel goed dat gezondheid over hun eigen leefwereld gaat. Van daaruit vonden ze nieuwe benaderingen van gezond opgroeien.

Leerproces voor 2,50 per uur
Je hebt jongeren echt nodig. Als het gaat over jongerenbeleid en jongerenactiviteiten. Bij ons in de studio werken ze met kunstenaars, ontwerpers en andere creatieve makers aan een echte opdracht. Om hun wijk gezond te maken. Jongens en meiden tussen de 13 en 15 jaar van verschillende opleidingsniveaus en met achtergronden. Ondertussen leren ze allerlei skills zoals ontwerpen, fotograferen, samenwerken, organiseren en presenteren, en nee, daar hadden ze niet altijd direct zin in. Het blijft af en toe lastig jongeren te motiveren. Maar veel lol en 2,50 euro per uur bleek aanvankelijk een goede motivatie om mee te doen. Toen hun ontwerpen echte producten bleken te worden veranderde hun motivatie Ook de opdrachtgevers maakten een waardevol leerproces door. Ze werkten ineens niet voor, maar met jongeren. Dat was wel even wennen.

Conferentie en starterskit
We organiseren binnenkort een conferentie waarin we onze vanuit een wijk ontwikkelde methode agenderen. Schaal is heel belangrijk voor het creëren van betrokkenheid, weten we. Een project moet dichtbij en herkenbaar zijn. Je moet alle betrokkenen bij wijze van spreken kunnen aanwijzen. We hebben al de ‘starterskit wijkstudio’ ontwikkeld. Een model dat in andere gemeenten ook bij jongerenprojecten gebruikt kan worden.

Meet-Ups en coaches
Het is echt goed dat IDOLS* er is. Ik vond de meet-ups heel goed, maar die kan je beter inzetten, denk ik. Met scherpe discussies en debatten op metaniveau om meer en beter van elkaar te leren. Om te komen tot een eenduidige gemeenschappelijke basis. Wat zijn binnen de projecten essentiële problemen? Welke issues keren steeds weer terug? Goed ook dat er kritisch naar de rol van de coach wordt gekeken. Oorspronkelijk was het idee dat die er alleen voor de opdrachtgever zou zijn. Op basis van onze eigen ervaring zie ik kansen voor het inzetten van coaches die zich kunnen verplaatsen in beide werelden. Een aanspreekpunt die weet waar opdrachtgevers én opdrachtnemers naar zoeken en waarmee ze worstelen.

Creative Challenge Call
Enkele IDOLS*-initiatieven en samenwerkingsverbanden zijn blijvertjes, hoorde ik. Zo is ook The Beach geboren, uit de Creative Challenge Call. Een initiatief van de ministeries van EZ en OCW dat liep tussen 2006 en 2008 om netwerkvorming, kennisuitwisseling en samenwerking tussen creatieve organisaties en het bedrijfsleven te bevorderen. Ook die challenge zorgde voor nieuwe initiatieven en ideeën om de creatieve sector met andere sectoren te verbinden. Maar dat blijft lastig. Ik hoop dan ook dat IDOLS* snel uitgroeit tot een stevig platform, een krachtig merk.